Powstanie kościuszkowskie – polskie powstanie narodowe przeciw Rosji i Prusom w 1794 roku, które obejmowało również Insurekcję warszawską, wileńską, kurlandzką, wielkopolską i kilka innych. Aktu ogłoszenia powstania w dniu 24 marca 1794 r. dokonał Tadeusz Kościuszko. Miało ono charakter publiczny i odbyło się na rynku w Krakowie. Celem było ratowanie niepodległej Polski. Mimo początkowych sukcesów i rozprzestrzenieniu się powstania na większość ziem Rzeczpospolitej, to ostatecznie insurekcja została zdławiona. Wkrótce potem Austria, Prusy i Rosja dokonały III rozbioru Polski.
